Z wiekiem kolor oczu może się zmieniać. Jak bardzo?
Do tej pory antropolodzy na całym świecie sklasyfikowali około 80 kolorów oczu. Najpopularniejsze są trzy barwy: brązowa, niebieska i zielona, ale nie brakuje też pośrednich odcieni. Jednak, czy wiesz, że kolor oczu może się zmieniać wraz z upływem lat? Sprawdź, od czego zależy kolor oczu i czy niebieski może się przekształcić w brązowy.
Od czego zależy kolor oczu?
Oko człowieka kształtem przypomina kulę. Zbudowane jest z błony wewnętrznej, środkowej i zewnętrznej oraz wypełnione tzw. ciałem szklistym, czyli gęstą, galaretowaną substancją złożoną z wody, kwasu hialuronowego oraz kolagenu. Zastanawiając się nad tym co odpowiada za kolor oka trzeba sięgnąć do części przedniej błony środkowej. To tam znajduje się tęczówka mająca bezpośredni wpływ na barwę oczu.
W tęczówce zawarty jest barwnik zwany melaniną. To właśnie ona determinuje kolor oczu — im więcej melaniny, tym ciemniejsza barwa. To oznacza, że osoby mające najwięcej melaniny w tęczówce będą miały brązowe oczy, natomiast osoby, których tęczówka zawiera niewielkie ilości pigmentu, będą miały oczu koloru niebieskiego. W sytuacji, gdy w tęczówce w ogóle nie będzie barwnika, oczy przybiorą czerwony odcień.
Czytaj też: Trening wzroku po 40-tce. Jak dłużej utrzymać dobre widzenie?
Kolor oczu jest dziedziczny
Dlaczego tęczówka niektórych osób zawiera więcej melaniny, a u innych jest jej zdecydowanie mniej? Odpowiedź jest prosta: mają na to wpływ uwarunkowania genetyczne. Kolor oczu jest kwestią dziedziczną, czyli tym, co przekazują nam przodkowie. Dotyczy to nie tylko rodziców, ale także dalszych krewnych w linii prostej. Faktem jest jednak, że z uwagi na dość skomplikowane procesy biologicznego dziedziczenia często zdarza się, że dziecko ma nieco inny kolor oczu niż rodzice.
Zgodnie ze szczegółową klasyfikacją przedstawioną przez prof. Michalskiego, można wyróżnić nawet 80 odmian barw tęczówki. Najpopularniejsze są trzy kolory: brązowy, zielony i niebieski, przy czym większość ludzi na świecie (ok. 79%) ma barwę brązową. Na drugim końcu tego zestawienia znajduje się kolor zielony i jego odmiany, które ma zaledwie 2% populacji, a za najrzadszy kolor uznaje się kolor szary. To ważne, bo barwa ma wpływ na kondycję wzroku: oczy brązowe są lepiej chronione przed słońcem, natomiast osoby niebieskookie są bardziej narażone na różnego rodzaju choroby wzroku.
Z upływem lat kolor oczu może ulec zmianie. Dlaczego?
To naturalne, że kolor oczu zmienia się w pierwszym roku życia dziecka. Jednak niewiele osób wie, że barwa może się przekształcać także w późniejszych latach, co ma bezpośredni związek z zawartością melaniny w tęczówce. Większość jasnoskórych dzieci, zaraz po urodzeniu ma jasną barwę oczu, która jednak ulega stopniowym zmianom. Kolor staje się ciemniejszy, aż osiągnie odcień uwarunkowany genetycznie. Zazwyczaj ostatecznie kształtuje się do ukończenia trzech lat, chociaż zdarza się, że ulega zmianom jeszcze do 10. roku życia. Ale, to wcale nie koniec!
Wraz z wiekiem, na skutek działania hormonów lub zaburzeń w zakresie rozwoju pigmentowego tęczówki, może dochodzić do zmian w zawartości melaniny w tęczówce. Jej ilość może się zwiększać, sprawiając, że jasny kolor będzie się stawał ciemniejszy. Z kolei z drugiej strony, na skutek procesów starzenia się organizmu, produkcja melaniny może ulec zmniejszeniu co z kolei będzie wpływać na rozjaśnienie barwy oczy. Specjaliści podkreślają jednak, że duże zmiany koloru zachodzące u osoby dorosłej mogą być oznaką poważnej choroby, w tym również nowotworu, dlatego nie wolno ich lekceważyć i warto skorzystać z porady okulisty.
